Spiritueel bypassen: waarom zachtheid soms een valkuil wordt
In mijn praktijk kom ik het dagelijks tegen: mensen die jarenlang bezig zijn met spiritualiteit, yoga, meditatie of ademwerk, maar die ondanks al die inspanning vast blijven zitten in dezelfde thema’s. Twijfel, lichamelijke klachten, onverwerkt verdriet of niet weten welke richting ze op willen.
Een van de belangrijkste oorzaken daarvan is spiritual bypassing.
Wat is spiritual bypassing?
Spiritueel bypassen betekent dat je spiritualiteit gebruikt om pijn, kwetsbaarheid of rauwe gevoelens te vermijden. Je zoekt verzachting, rust of inzicht, maar eigenlijk ga je daarmee om de echte laag van je emoties heen. In plaats van aanwezig te zijn bij verdriet, boosheid, gemis of het niet-weten, grijp je naar yoga, meditatie of ademwerk als een soort pleister. Aan de buitenkant lijkt het bewust en mindfull, maar van binnen blijft er iets knagen.
Spiritual bypassing is niet hetzelfde als bewust kiezen voor rust of verzachting. Het verschil zit in de intentie: gebruik je spiritualiteit om echt te voelen wat er in je leeft, of om iets níet te hoeven voelen?
Zachtheid en leegte in één systeem
In sessies valt op hoe mensen hun dagen vullen met yoga, ademwerk, vertraging en bijeenkomsten. En tegelijkertijd blijven ze zoeken, twijfelen, overwegen. Het hoofd blijft aan staan, zelfs wanneer de buitenwereld stil is. Er ontstaat een dubbele beweging: aan de ene kant vertragen, aan de andere kant invullen, malen, willen oplossen. Het lichaam blijft signalen geven: pijn, vermoeidheid, spanningen.
Juist die combinatie van denken én spiritualiteit zorgt ervoor dat er een soort tussenruimte ontstaat: bezig zijn met jezelf, maar niet echt landen in het lichaam of in rauwe emoties.
Waarom je hoofd zich ermee bemoeit
Spiritueel bypassen ontstaat vaak vanuit oude overlevingspatronen. Als emoties vroeger onveilig waren, wordt het hoofd de plek waar je controle probeert te houden. Structuur, denken, plannen, oefeningen — alles om maar niet volledig te hoeven voelen.
Maar je hoofd kan het niet oplossen. Het blijft zoeken, zonder echte rust te brengen.
Hoe je spiritual bypassing herkent bij jezelf
-
Je bent veel bezig met yoga of meditatie, maar voelt je toch onrustig.
-
Je vindt het moeilijk om simpelweg te zijn zonder invulling of oefening.
-
Je vermijdt onderwerpen zoals rouw, boosheid of verlies.
-
Je blijft zoeken naar nieuwe trainingen of technieken, zonder echte verandering.
-
Je lichaam geeft signalen zoals spanning, pijn of uitputting, ook al zorg je ogenschijnlijk goed voor jezelf.
Wat helpt om eruit te komen
Echte spiritualiteit werkt pas wanneer je het combineert met rauw mens-zijn. Dat betekent: momenten durven toelaten waarop je niets doet, niets oplost en niet verzacht. Gewoon zitten met wat er is.
Stel jezelf steeds opnieuw de vraag:
-
“Gebruik ik dit nu om dichter bij mezelf te komen?”
-
“Of doe ik dit om iets te vermijden?”
Voor sommige mensen betekent dat bewust kiezen voor stilte zonder meditatie, schrijven zonder affirmaties, of simpelweg een uur zitten met wat er is.
De kracht van hoofd, hart en lichaam samen
Spiritueel bypassen vraagt geen afwijzing van spiritualiteit, maar juist integratie. Het gaat om het leren schakelen tussen hoofd, gevoel en lichaam: het zachte én het rauwe durven toelaten.
In mijn werk als reader en therapeut kijk ik daar scherp naar: zit iemand echt in contact met zichzelf, of is het vooral vorm zonder inhoud?
Als jij jezelf hierin herkent, nodig ik je uit om vandaag even alles stil te zetten. Niet vanuit opgave, maar vanuit ruimte maken om werkelijk bij jezelf aanwezig te zijn — precies zoals je bent, zonder invulling en zonder masker.
Reactie schrijven